Notifikacje Chcesz ulepszyć swoje kampanie sprzedażowe? Wpadnij na spotkanie LIVE za 0 zł:Rezerwuję miejsce! Notifikacje

Burza mózgów – co to jest i jak ją efektywnie przeprowadzić?

Burza mózgów to technika, podczas której członkowie zespołu rzucają pomysłami na prawo i lewo, by znaleźć rozwiązanie problemu. To świetny sposób generowania rozwiązań, które są nieszablonowe i kreatywne. Jak przeprowadzić sesję burzy mózgów, żeby rozwiązania problemów były również skuteczne? Jest na to kilka sposobów.

Burza mózgów – co to jest i jak ją efektywnie przeprowadzić?

Tomek Kuźniar

Opublikowano: 26 sierpnia 2024

14 minut czytania

  • Udostępnij:
Burza mózgów – co to jest i jak ją efektywnie przeprowadzić?

Z tego artykułu dowiesz się:

  • czym jest burza mózgów,
  • jakie są rodzaje burzy mózgów,
  • jak powinna wyglądać dobrze przeprowadzona sesja burzy mózgów (zasady i porady w bonusie!).

Co to jest burza mózgów?

Burza mózgów (brainstorming) to twórcza dyskusja, której celem jest znalezienie rozwiązania problemu. Stworzył ją Alex Osborn w 1936 roku i od tamtej pory znacznie ewoluowała.

Definicja burzy mózgów

Mimo pojawienia się różnych rodzajów burzy mózgów (o nich za chwilę), definicja pozostaje taka sama: brainstorming ma wygenerować jak najwięcej pomysłów, które mogłyby okazać się skutecznym rozwiązaniem problemu. W tym przypadku stawiamy na ilość, a nie na jakość. Dzięki temu możemy zebrać nieszablonowe i kreatywne pomysły, na które nie wpadlibyśmy, odrzucając „głupie” koncepcje (ich modyfikacja może okazać się rozwiązaniem danego problemu). 

Burza mózgów najczęściej odbywa się w grupie (w końcu „mózgów”, a nie „mózgu”), ale można z powodzeniem przeprowadzić ją samodzielnie. Korzystając z niej w przedsiębiorstwach, możemy zintegrować pracowników, którzy będą razem dążyć do jednego celu i poczują się częścią czegoś większego. Co więcej, pracownicy chętniej wdrożą pomysły, na które sami wpadli. 

Burzę mózgów warto przeprowadzić, gdy:

  • przyczyny problemu nie są jasne,
  • potrzebujemy kreatywnych rozwiązań,
  • chcemy poznać punkt widzenia innych osób.

Korzyści z burzy mózgów

Burza mózgów:

  • zachęca do kreatywności i nieszablonowego myślenia,
  • generuje pomysły, które nie pojawiłyby się w pojedynkę (możemy też łączyć różne pomysły i je modyfikować),
  • działa w myśl zasady: nie ma złych pomysłów, ponieważ bazując na pomyśle innej osoby, możemy stworzyć własny, który okaże się świetnym rozwiązaniem,
  • pozwala spojrzeć na problem z innej perspektywy (każdy z nas ma własne doświadczenia, przez które odbiera daną trudność inaczej),
  • pomaga w integrowaniu pracowników, którzy czują się wysłuchani.

Zalety i wady burzy mózgów

Burza mózgów to skuteczne narzędzie, co nie oznacza, że jest pozbawione wad.

Zalety burzy mózgów

  • generuje kreatywne i nieszablonowe pomysły,
  • pozwala na poznanie innych perspektyw,
  • integruje członków sesji i uczy pracy zespołowej,
  • każdy uczestnik burzy mózgów ma prawo głosu (lider zespołu jest na równi z podwładnymi),
  • pozwala poznać mocne i słabe strony pracowników,
  • uczy szacunku do drugiej osoby oraz kulturalnego wyrażania się.

Wady burzy mózgów

  • nie każdy członek zespołu będzie miał odwagę podzielić się swoim pomysłem na forum,
  • może dochodzić do oceniania pracowników na podstawie ich pomysłów (nawet jeśli nie jest to otwarta krytyka podczas burzy mózgów, to do oceniania pomysłodawcy może dochodzić w przyszłości),
  • istnieje ryzyko dominacji jednej lub kilku osób podczas dyskusji,
  • to czasochłonne rozwiązanie, które czasem bywa trudne do zorganizowania.

Pamiętajmy, że nie każdy problem wymaga tak dużego przedsięwzięcia, ale o tym, kiedy burza mózgów jest przydatna, opowiemy za chwilę.

Rodzaje i techniki burzy mózgów

Burze mózgów mogą być przeprowadzane:

  • stacjonarnie lub zdalnie,
  • w grupie lub samodzielnie,
  • przy wykorzystaniu różnych technik.

Klasyczna i odwrócona burza mózgów

Typowa, klasyczna burza mózgów dzieli się na dwa etapy:

  • generowanie pomysłów,
  • wybieranie rozwiązań.

Przeważnie jest przeprowadzana w grupie 10-12 osób (w tym przypadku więcej nie znaczy lepiej), w której mamy:

  • prowadzącego (organizuję sesję brainstormingu i stymuluje grupę, gdy kreatywność maleje, a także pilnuje przestrzegania zasad i równości),
  • sekretarza (zapisuje pomysły),
  • członków grupy (generują pomysły). 

Sekretarz i prowadzący także mogą podrzucać pomysły. 

Podczas sesji klasycznej burzy mózgów grupa ma wymyślić jak najwięcej rozwiązań jakiegoś problemu. 

Odwrócona burza mózgów składa się z takiej samej grupy osób, które zamiast szukać rozwiązań, mają wymyślać problemy. Przydaje się ona przed rozpoczęciem projektu. Pracownicy przewidują, co może pójść nie tak i od razu się na to przygotowują lub temu zapobiegają (jeśli to możliwe). 

Burza mózgów z wykorzystaniem przypadkowych słów

Metoda burzy mózgów z wykorzystaniem przypadkowych słów polega na tym, że członkowie grupy podają losowe słowa, które kojarzą im się z danym zagadnieniem. Nie ma tu znaczenia, jakie są to słowa (i czy są związane z tematem). Następnie układa się je w ciekawe kombinacje, by sprawdzić, czy zasugerują one rozwiązanie problemu.

Przykład: jak zwiększyć sprzedaż włóczek w okresie wakacyjnym?

Losowe słowa: plaża, chillout, impreza nad basenem, długa podróż, dziennik podróży, rośliny doniczkowe

Przykładowe rozwiązania bazujące na losowych słowach: tutorial wideo dziergania wiszących „doniczek” w stylu boho wraz z reklamą włóczek, które są do tego potrzebne; darmowy wzór etui na bullet journal za zapisanie się na newsletter; zdjęcia w mediach społecznościowych z plażowymi stylizacjami dzierganymi za pomocą naszych włóczek z przekierowaniem do sklepu

Metoda 5 powodów

Metoda 5 powodów bazuje na odwróconej burzy mózgów. Pracownicy mają za zadanie wymyślić problem, a następnie odpowiedzieć na pytanie “dlaczego?” tyle razy, by dojść do sedna. Znalezienie pierwotnej przyczyny problemu pozwala na rozwiązanie go w zalążku.

Gwiazda pytań

Gwiazda pytań to technika burzy mózgów, w której zadaniem pracowników jest wygenerowanie jak największej liczby pytań związanych z problemem (to może być pomocne przy tworzeniu sekcji FAQ na stronie oraz całej komunikacji marki). 

Metoda SCAMPER

Metodę SCAMPER opracował Bob Earl, autor książek o kreatywności dla dzieci. Początkowo metoda ta miała pobudzać wyobraźnię u nastolatków, ale okazało się, że sprawdza się także w przypadku dorosłych pracowników korporacji. 

Skrótowiec SCAMPER pochodzi od:

  • S (substitute) – zmień na coś innego (np. zmiana treści pisanych w podcasty),
  • C (combine) – połącz różne pomysły (np. chcemy publikować wideo na YouTubie i podcasty, ale brakuje nam czasu, by zrobić obie te rzeczy, więc nagrywamy podcast w formie wideo i publikujemy go także na YouTubie, zyskując dodatkowe grono odbiorców),
  • A (adapt) – zaadaptuj istniejące pomysły do nowego (np. papierowe czasopisma są coraz rzadziej pisane, ale możemy przygotować je w formie e-booka i wydawać co miesiąc, poruszając jeden istotny dla naszych odbiorców temat i robiąc to znacznie głębiej niż na blogu np. dodając ćwiczenia praktyczne),
  • M (modify) – zmień (np. długi podcast możemy podzielić na kilka krótszych, które będą lepiej dopasowane do grupy naszych zabieganych odbiorców),
  • P (put to another use) – zmień zastosowanie (np. LEGO zaczęło sprzedawać klocki przeznaczone dla dorosłych),
  • E (eliminate) – odejmij coś (jeśli mamy problem, by wyrobić się z obowiązkami, możemy zlecić komuś część zadań lub zrezygnować z najmniej efektywnych kanałów komunikacji),
  • R (reverse) – odwróć (np. zamiast samodzielnie przygotowywać tematy newsletterów, możemy spytać odbiorców, z czym mają problem). 

Metaplan

To klasyczna burza mózgów połączona z 4 pytaniami:

  • jak jest?
  • jak powinno być?
  • dlaczego nie jest tak, jak powinno?
  • jakie są wnioski i rozwiązania?

Ta metoda przydaje się do rozwiązywania konfliktów w zespole/miejscu pracy (a nawet w domu).

Jednoosobowa burza mózgów

Przeprowadzanie jednoosobowej burzy mózgów (czy raczej “mózgu”) też jest możliwe. Jak ją przeprowadzić? Na początku określamy problem, nad którym będziemy pracować. Zapisujemy go na środku kartki (bądź w digitalu). Dookoła zaczynamy wypisywać różne pomysły, które przychodzą nam do głowy (możemy korzystać z zapisanych wcześniej inspiracji).

Po takiej sesji warto odłożyć zapiski na bok na dzień czy dwa i wrócić do nich ze świeżym spojrzeniem. Wracając do nich, możemy skorzystać z metody SCAMPER, a później zdecydować, które z tych pomysłów chcemy wdrożyć. Ważne, by po jakimś czasie (np. miesiącu) przeanalizować wyniki i sprawdzić, czy pomysł faktycznie był dobry. Jeśli tak – trzymamy się go. Jeśli nie – szukamy kolejnych.

Rolestorming

Metoda Rolestorming polega na wcielaniu się w różne role (np. prezesa). To ułatwia komunikację, ponieważ każda osoba wymyśla rozwiązania adekwatnie do odgrywanego stanowiska. Twórca tej metody wyjaśnił, że udając kogoś innego, czujemy się bardziej komfortowo i jednocześnie dystansujemy się od własnych pomysłów (przecież to „prezes” to wymyślił, nie ja). Pozwala to także na nabranie dystansu do swoich pomysłów i spojrzenia na firmę z punktu widzenia np. dyrektora. 

Phillips 66

Technika Phillips 66 została wymyślona przez L. D. Phillipsa i polega na tym, że:

  • grupa podzielona na 6 zespołów
  • ma 6 minut
  • na wymyślenie jak największej liczby pomysłów.

Gdy czas upłynie, grupy wymieniają się pomysłami i omawiają je, a później znów rozchodzą się do swoich grup i generują kolejne pomysły. Proces powtarzany jest tyle razy, aż dojdzie do znalezienia skutecznego rozwiązania problemu.

Nie ma ściśle określonej liczby osób biorących udział w burzy mózgów metodą Phillips 66, ale sprawdza się ona raczej w większych grupach (tak, by w jednym zespole były chociaż 3 osoby). 

Brainwriting 635

Grupa składa się z 6 osób. Każda z nich zapisuje na swojej kartce 3 pomysły. Ma na to 5 minut. Gdy czas się skończy, uczestnicy wymieniają się kartkami, przekazując swoją osobie po prawej. Kolejna osoba rozbudowuje, dopisuje lub modyfikuje pomysły. 

Cała sesja brainwritingu 635 trwa 30 minut i generuje 108 pomysłów. 

Metoda Gordona Little’a

W przypadku metody Gordona Little’a uczestnicy burzy mózgów znają ogólną koncepcję problemu, która wyklarowuje się podczas generowania pomysłów (czyli mamy mglistą wiedzę na temat problemu np. musimy zwiększyć sprzedaż, ale podczas burzy mózgów okazuje się, że to nie poziom sprzedaży jest problemem, a utopione koszty, które można znacznie ograniczyć). Dzięki temu może się okazać, że w rzeczywistości problem jest inny, niż się to z pozoru wydawało (np. pracownicy mogą być niewydajni nie ze względu na zarobki, a na to, że przełożony ich nie szanuje). 

Zasady prowadzenia efektywnej burzy mózgów

By przeprowadzić skuteczną burzę mózgów, powinniśmy trzymać się siedmiu zasad.

1. Zapewnienie komfortowej i przyjaznej atmosfery uczestnikom

Krytyka, ocenianie i patrzenie z góry zostają za drzwiami. W sali, w której toczy się burza mózgów, nie ma miejsca na hierarchię. Każdy jest równy. 

2. Jasne określenie celu spotkania

Uczestnicy muszą wiedzieć, czego się od nich oczekuje jeszcze przed rozpoczęciem burzy mózgów. Trudno generować pomysły, gdy lider spotkania zaskakuje uczestników: „proszę państwa, robimy burzę mózgów, proszę wyskakiwać z pomysłów!”.

3. Zachęcanie uczestników burzy mózgów do swobodnego podrzucania pomysłów

Jeśli ktoś ewidentnie chce podzielić się swoim pomysłem, ale inna osoba zaczyna dominować, prowadzący burzę mózgów powinien przypomnieć o tym, że każdy ma prawo do głosu.

4. Brak krytyki propozycji innych osób

Ocenianie spowoduje, że inne osoby przestaną się udzielać z obawy przed krytyką bądź wyśmianiem. Jeśli uczestnicy będą czuć się bezpiecznie, podadzą więcej koncepcji.

5. Stawianie na ilość, nie jakość pomysłów (zapisywanie wszystkich propozycji)

Zapisujemy wszystko, ponieważ nawet z pozoru najgorszy pomysł można przekształcić w przydatne rozwiązanie.

6. Doskonalenie i łączenie pomysłów

Jeden pomysł może być nieskuteczny, ale połączony z innym i nieco udoskonalony może stanowić rozwiązanie, którego szukamy. Zachęcaj też do rozwijania koncepcji, które na pierwszy rzut.. ucha brzmią mgliście.

7. Docenianie ciekawych pomysłów

Powiedzenie „jak coś jest głupie, ale działa, to wcale nie jest głupie” jest tu jak najbardziej na miejscu. Nawet najbardziej szalony pomysł może być dobry. 

Burza mózgów w praktyce

Kiedy przyda się burza mózgów? M.in. podczas:

  • wymyślania produktów/usług,
  • wymyślania nazw produktów,
  • szukania nowych kanałów sprzedaży,
  • szukania pomysłów do kampanii reklamowej,
  • tworzenia scenariuszy rolek na Instagram,
  • planowania wyjazdu integracyjnego,
  • wymyślania benefitów pracowniczych,
  • szukania sposobów na zmniejszenie liczby reklamacji reklamacji.

Przygotowanie do sesji burzy mózgów

Przed burzą mózgów trzeba się dobrze przygotować. Jak to wygląda w praktyce?

  • powołujemy zespół (ważne, by znajdowały się w nim osoby o różnych stylach myślenia, osobowościach, stanowiskach),
  • określamy czas spotkania, rezerwujemy pokój i organizujemy wszystkie potrzebne akcesoria (np. flipchart i papier, flamastry, karteczki samoprzylepne, długopisy, krzesła),
  • wybieramy prowadzącego (niech to będzie osoba, która zna problem, by mogła dobrze pokierować spotkaniem),
  • wybieramy sekretarza, czyli osobę, która będzie zapisywać pomysły (powinna pisać szybko i wyraźnie),
  • określamy cel spotkania, czyli specyficzny problem, który chcemy rozwiązać i komunikujemy go wcześniej, żeby członkowie spotkania mogli przemyśleć temat lub choćby „mielić” go z tyłu głowy,
  • wybieramy metodę przeprowadzenia burzy mózgów,
  • ustalamy podstawowe zasady burzy mózgów. 

Jak przeprowadzić burzę mózgów w pracy krok po kroku

Gdy już przygotujemy burzę mózgów, możemy spotkać się z uczestnikami. Nie oznacza to jednak, że wystarczy wpuścić pracowników, dać im mówić, zapisać ich pomysły i pożegnać. Przeprowadzanie brainstormingu jest nieco bardziej złożone, ponieważ musimy:

  • kierować dyskusją, by trzymała się ona konkretnego problemu, a nie schodziła na wątki poboczne,
  • pobudzać kreatywność uczestników (np. gra w przeciwieństwa – zamiast: jak stworzyć przyjazną atmosferę w pracy?, pytamy: co robić, by pracownicy czuli się źle?),
  • omówić pomysły po zakończonej sesji (w tym także pogrupować je, usunąć duplikaty itd.),
  • lider spotkania podejmuje decyzję, które rozwiązanie wdrażamy, żeby uniknąć problemów w postaci np. głosowania na gorszy pomysł ulubionej koleżanki,
  • podziękować wszystkim za spotkanie i zaproponowane pomysły oraz powiedzieć, jakie będą kolejne kroki działania. 

Porady dotyczące burzy mózgów

By burza mózgów była skuteczna, ważne jest także:

  • dziękowanie za pomysły,
  • otwarta postawa (sprawi, że uczestnicy będą się chętniej wypowiadać), 
  • uśmiech (nie grymaś przy pomysłach, które uznajesz za kiepskie, bo – znów – mogą prowadzić do lepszych),
  • pilnowanie czasu (spotkanie powinno trwać maksymalnie godzinę, a najlepiej trochę mniej), 
  • wybrania godziny spotkania tak, by pracownicy mieli siłę i czyste umysły, czyli np. w pierwszej połowie dnia zamiast godzin tuż przed wyjściem z pracy (nie, przeprowadzanie burzy mózgów na nocnej zmianie nie ma sensu, poczekajmy aż pracownicy będą pracować w dzień).

Aplikacje do zdalnej burzy mózgów

Jeśli chcemy (lub musimy) przeprowadzić burzę mózgów zdalnie, przydadzą nam się do tego różne aplikacje:

  • totalnie podstawowa: udostępnianie ekranu z włączonym notatnikiem,
  • ciut mniej podstawowa: plik w Google Docs udostępniony dla wszystkich użytkowników,
  • bardziej zaawansowane narzędzia, stworzone typowo do przeprowadzania sesji burzy mózgów:
    • Lucidchart (można w nim tworzyć mapy myśli),
    • XMind (tworzenie map myśli, osi czasu i innych schematów),
    • WiseMapping (tworzenie map myśli).

Podsumowanie

Choć burza mózgów nie jest pozbawiona wad, można ją przeprowadzić tak, by doprowadziła do skutecznego rozwiązania problemu. Wystarczy trzymać się ustalonych zasad i kierować dyskusją, by pracownicy chętnie dzielili się swoimi pomysłami bez obaw o krytykę. Dzięki temu możemy dojść do takich pomysłów, które nam się nawet nie śniły.

Sprawdź również

JAK ZADBAĆ O ZDROWIE prowadząc BIZNES? | Kamil Lelonek
Podcast

JAK ZADBAĆ O ZDROWIE prowadząc BIZNES? | Kamil Lelonek

W tym podcaście zazwyczaj rozmawiamy o tym jak zarabiać na wiedzy. Z drugiej strony warto też się zastanowić DLACZEGO to robimy? Chcemy mieć fajne życie? Pieniądze na inwestycje? Podróże? Byśmy mogli z tego wszystkiego korzystać, trzeba też zadbać o swoje zdrowie. Dlatego w tym odcinku rozmawiam z Kamilem Lelonkiem, jakie małe i duże rzeczy można zrobić, by zaopiekować się ciałem i umysłem.

Czytaj więcej
Ty masz biznes, czy biznes ma Ciebie? | Patrycja Burzyńska
Podcast

Ty masz biznes, czy biznes ma Ciebie? | Patrycja Burzyńska

W dzisiejszym odcinku:
– jak wypracować zdrowy mindset w biznesie online?
– jak przygotowywać odbiorców do zakupu poprzez pokazywanie kulis?
– jak stawiać granice jako przedsiębiorca?

Czytaj więcej
Jak WYDAWAĆ KURSY innych EKSPERTÓW? | Patryk Czerniejewski
Podcast

Jak WYDAWAĆ KURSY innych EKSPERTÓW? | Patryk Czerniejewski

Jak to jest tworzyć platformę kursową, na której wydajesz produkty innych osób? Dzisiaj porozmawiamy, jak wygląda podział obowiązków w takim układzie, jak się wybiera ekspertów do współpracy oraz z jakimi wyzwaniami to się wiąże.

Czytaj więcej
Jak PRZETESTOWAĆ pomysł na produkt dzięki PRZEDSPRZEDAŻY?
Podcast

Jak PRZETESTOWAĆ pomysł na produkt dzięki PRZEDSPRZEDAŻY?

Listen to „Jak PRZETESTOWAĆ pomysł na produkt dzięki PRZEDSPRZEDAŻY?” on Spreaker. W dzisiejszym odcinku: jakim cudem ktoś kupuje produkt, którego jeszcze nie ma? wady i zalety przedsprzedaży; jakie są etapy przedsprzedaży? 🔗 Linki z odcinka:Newsletter i szkolenie o budowaniu produktów edukacyjnych: kasazawiedze.pl Nasz pierwszy produkt Szkoła Kolażu: https://szkolakolazu.pl/oferta Nowe odcinki w każdy wtorek! 🎤 Prowadząca:Magda Owsiany […]

Czytaj więcej
3 MITY, przez które wiele osób NIE SPRZEDAJE kursu/e-booka
Podcast

3 MITY, przez które wiele osób NIE SPRZEDAJE kursu/e-booka

Listen to „3 MITY, przez które wiele osób NIE SPRZEDAJE kursu/e-booka” on Spreaker. Live za 0 zł o stworzeniu pierwszego produktu edu (+ dostęp do nagrania)Rezerwacja miejsc: https://kasazawiedze.pl/live W dzisiejszym odcinku poznasz:– Blokujące podejścia często przeszkadzają w tworzeniu produktu edukacyjnego. – Kiedy obawy i mity związane z produktem mogą być uzasadnione. – Co zrobić, aby uniknąć wpadania […]

Czytaj więcej
Poznaj siebie, żeby zarabiać więcej | Danuta Piasecka
Podcast

Poznaj siebie, żeby zarabiać więcej | Danuta Piasecka

Listen to „Poznaj siebie, żeby zarabiać więcej | Danuta Piasecka” on Spreaker. W dzisiejszym odcinku: jakich narzędzi/badań używać, żeby poznać siebie? czy samodzielna analiza wyników ma sens? jak badania pozwolą Ci zarabiać więcej? 🔗 Linki z odcinka:Test 16 osobowości: https://www.16personalities.com/plTest Fris: https://fris.pl/Odcinek podcastu o talentach Gallupa: https://open.spotify.com/episode/7LtBcTfF5AZZf8HNemz5zt Danuta Piasecka: Przedsiębiorczyni, mentorka i doradczyni biznesowa z […]

Czytaj więcej

Idę jak burza

Newsletter, gdzie pokazujemy kulisy budowania biznesu edu. Bez lania wody. Za 0 zł. Co 2 tygodnie o 17:00.

.